Tiểu thuyết ban đầu được đặt tên “Chết mòn”, có lẽ không còn xa lạ với độc giả Việt Nam bởi từng được giới thiệu nhiều lần trong chương trình học phổ thông, cùng với tên tuổi Nam Cao.
“Sống mòn” không có một cốt truyện lôi cuốn hay kịch tính, tác phẩm chỉ xoay quanh cuộc sống thường nhật của những con người sống trong kiếp nghèo, để rồi những lý tưởng cao đẹp, tâm tính thiện lương bị bào mòn trong nỗi lo cơm áo gạo tiền. Cái nghèo đeo đẳng dai dẳng khiến người ta có cảm tưởng mỗi ngày thức dậy là mỗi ngày tiến gần hơn đến cái chết của mình: họ chết trong lúc sống.
Phần lớn các tác phẩm của Nam Cao đều lấy nguyên mẫu từ các nhân vật xung quanh ông: nhân vật giáo Thứ được lấy nguyên mẫu từ chính tác giả, hay Liên – vợ giáo Thứ, được lấy cảm hứng từ bà Trần Thị Sen, vợ ông.